Rioja, in het noordwesten van Spanje, net ten zuiden van het Baskenland, is waarschijnlijk de meest bekende wijnregio van Spanje. De regio heeft een eeuwenoude traditie van wijnproductie, voor lokaal gebruik. Met de komst van Franse handelaren in de late 19e eeuw kreeg de naam van Rioja geleidelijk internationaal aanzien. Wijnhuizen gingen in zee gingen met Bordelaise wijnmakers die nieuwe expertise boden, inclusief hun gebruik van kleine eikenhouten vaten.

Rioja is traditioneel vooral bekend door zijn robuuste, volle rode wijnen – wijnen die lang gerijpt zijn op hout en vooral gemaakt van druivensoorten als Tempranillo, Graciano en Garnacha. De laatste jaren is er een nieuwe lichting van wijnmakers opgestaan, die jonge, frisse rode wijnen maken met respect voor individueel terroir. Denk aan fris rood fruit, en weinig of soms zelfs geen houtrijping. Deze nieuwe generatie wijnmakers zorgt ook voor frisse witte wijnen, gemaakt van Viura, Malvasía en Tempranillo Blanco. Sommige van deze wijngaarden worden biologisch geteeld, anderen biodynamisch. Er zijn ook Rioja oranje wijnen.

Het landschap is bekoorlijk, bezaaid met charmante middeleeuwse steden en onderbroken door wijnbodega’s – sommige ervan buitengewoon en vaak ontworpen door sterarchitecten. Hoge bergen bieden een ruige achtergrond. De lokale gastronomie is zowel eenvoudig als verfijnd.

De uitgestrekte provincie Castilla y León, ten noorden van Madrid, wordt beschouwd als het hartland van Spanje. Tijdens de 15e eeuw waren de koningen van Castilla y León de drijvende kracht achter de eenwording met andere regio’s, waardoor Spanje als één politieke entiteit werd gecreëerd.

Castilla y León ligt op een plateau, geaccentueerd door beboste heuvels, op 700-1000 meter boven de zeespiegel. Het wordt omringd door hoge bergen in het noorden, waarbij op het lagergelegen land vooral tarwe, olijven en druiven verbouwd worden. Door het land stroomt de Duero rivier, langs de rivier vindt u topwijngebieden zoals Toro, Rueda, Ribera del Arlanza en Ribera del Duero. Met name Ribera del Duero wordt beschouwd als een van ’s werelds klassieke rode wijngebieden.

Castilla is vernoemd naar het grote aantal kastelen, vaak dicht bij de rivier de Duero. Er zijn prachtige historische steden zoals Valladolid en Burgos – beide voormalige hoofdsteden – evenals Leon, Zamora en Segovia. Er zijn ook opmerkelijke kleine steden zoals Penafiel en Tordesillas. Deze plaatsen zijn rijk aan kunst en architectuur en herinneren ons aan de gloriedagen van het oude Castilië.

De regionale Castiliaanse keuken is stevig, gebaseerd op geroosterd vlees. De hoofdrollen hier zijn weggelegd voor speenvarken en lamsvlees. Gerookte hammen, pittige worstjes en diverse  kaassorten zijn heerlijk. Klassieke eetgelegenheden bieden rustieke broden, bonengerechten en stevige soepen of stoofschotels met extra smaak door lokale gerookte vleeswaren. Er is ook innovatie, met moderne chefs die traditionele recepten een nieuwe draai geven. Er zijn altijd goede wijnen; de lokale wijnstreken bieden topklasse.

Vanaf Rioja naar het zuiden, richting Ribera del Arlanza en Ribera del Duero, rijdt u door idyllische landschappen van het oude Castilië. Hier is de regio bezaaid met talloze kloosters en historische kleine stadjes. Dan verschijnt de imposante middeleeuwse stad Burgos, heel onverwacht.

We vinden Burgos een heerlijke plaats. Dit was eeuwenlang de hoofdstad van Castilië, en nu een prachtige provinciestad vol monumenten. Het stadscentrum wordt gedomineerd door een buitengewone kathedraal en de oude stad eromheen is absoluut charmant. Men kan zien dat dit destijds een welvarende stad was, maar waar kwam de welvaart vandaan? Tijdens de 15e en 16e eeuw ontwikkelde Burgos zich tot een belangrijk handelsstad en beheerste de stad het monopolie van de Castiliaanse wolhandel. De welvaart uit die periode financierde de grandioze gebouwen die vandaag de dag nog steeds zichtbaar zijn in de stad.  

Het is er ook gezellig, in de binnenstad vind je charmante winkels, levendige pleinen, verleidelijke esplanades en koffiebars. De restaurantscene heeft de afgelopen tien jaar een nieuwe impuls gekregen – jonge, lokaal internationaal georiënteerde koks koken de sterren van de hemel.

Ribera del Arlanza is een recentelijk formeel erkende wijnregio, Denominación de Origen Protegida (DOP), in Castilië.. Het ligt ten zuiden van majestueus Burgos in het noorden van Spanje, iets ten noorden van de bekendere wijnregio Ribera del Duero die u ook zult verkennen tijdens deze tour.

De wijngaarden hier liggen op een hoogte tussen de 750-1200 meter boven zeeniveau. De hoogste wijngaarden leveren elegante wijnen met structuur, frisheid en intensiteit. In de Arlanza wordt al eeuwenlang wijn gemaakt, zoals in het charmante en originele stadje  Baltanas. Ook hier is een recente nieuwe golf van bodegas gekomen die krachtige rode wijnen van de Tempranillo druif maken. En frisse maar aromatische witte wijnen maken van de Albillo en Viura druiven.

Ribera del Duero is de meest bekende wijnstreek van Spanje, samen met Rioja. De hoge kwaliteit van de voornamelijk rode wijnen die hier worden geproduceerd, is internationaal erkend; Ribera del Duero heeft een top reputatie als producent van buitengewone rode wijnen, waarbij de beste wijnen krachtig, complex en soepel tegelijk zijn. De diversiteit van het terroir in deze regio zorgt voor een breed scala aan karakteristieken in de lokale wijnen, vaak met een groot potentieel om te rijpen.

Wijn wordt hier al gemaakt sinds de Romeinse tijd, met een piek in de late middeleeuwen toen kloosterorden de wijnbouw domineerden. Kloosters boden accommodatie, eten en drinken aan pelgrims op weg naar Santiago de Compostela. Vandaag de dag is Tempranillo de overheersende druivensoort, lokaal bekend als Tinta del Pais. De meest voorkomende witte druivensoort is de Albillo Mayor. Tegenwoordig krijgen Albillo monovarietale wijnen meer aandacht, dankzij het pionierswerk van deskundige en avontuurlijke wijnmakers.

De lokale, klassieke wijn en spijs combinatie is een volle Ribera del Duero rode wijn met het lokale gerecht zuiglam. De oorsprong van de traditie om lamsvlees te eten gaat terug tot de 12e eeuw, toen joodse migranten de Moorse bezetting in het zuid Spanje ontvluchtten, en naar het noorden van de christelijke koninkrijken trokken. Met hen kwam het Pascha-lam dat volgens aloude tradities nog steeds wordt gegeten in lokale restaurants met salade.

Segovia, ten zuiden van Ribera del Duero, is een van de meest verleidelijke steden van Spanje. Het is een juweel vinden wij, vol met charmante middeleeuwse straatjes. De locatie omringd door de bergen is adembenemend mooi. De elegante laatgotische kathedraal, bijna renaissancistisch in het gebruik van de interne ruimte, is heel bijzonder, net als het meest ongebruikelijke Alcazar.

Dit was een stad met een belangrijke Joodse gemeenschap; veel historische gebouwen in de stad getuigen van dat erfgoed. Dan, buiten de stadsmuren, is er een grote verrassing: het weelderige paleis La Granja, gebouwd door de eerste Bourbon-koning van Franse afkomst, omringd door prachtige tuinen en bergen.  Yes het doet wat denken aan Versailles. Last but not least, de stad staat bekend om zijn goede rustieke Castiliaanse keuken, geserveerd met uitstekende Ribera Del Duero-wijnen.

Madrid, de hoofdstad van Spanje, is een mooie, verfijnde en diverse stad. Het heeft grote lanen en smalle geplaveide straatjes. Er zijn trendy rooftopbars naast ouderwetse tapasbars. De verschillende wijken zijn kleurrijk en voelen intiem en geraffineerd. Het oudste deel van de stad, Los Austrias, vernoemd naar de Oostenrijkse oorsprong van de Habsburgse koningen is sfeervol en goed bewaard gebleven. Andere wijken in het centrum van Madrid, zoals Salamanca, Lavapiés, Chueca en La Latina, vallen op door hun ouderwetse charme. Dwalen door de straten van de stad, vol met interessante plekken, is heel plezierig.  Omdat de stad compact is, is het centrum perfect om te voet te ontdekken.

Madrid is ook een geweldige plek om te eten. Het aantal goede restaurants, gastrobars, tapasbars en markten is verbijsterend. In stijlvolle moderne restaurants worden klassieke gerechten succesvol opnieuw geïnterpreteerd. De traditionele eetgelegenheden die een klassiek menu zonder moderniteit bieden, zijn er ook nog steeds.

Dit is ook een belangrijke kunststad: de gouden driehoek van grote musea (het Prado, Thyssen en Reina Sofia) is omgetoverd tot een gouden vierkant met de toevoeging van CaixaForum Madrid, een voormalige energiecentrale omgebouwd tot een spectaculair eigentijds kunstcentrum ontworpen door Herzog & de Meuron. De Neomoorse paviljoens van het  Matadero Madrid,  zijn een andere highlight voor hedendaagse kunst.